„Tablice Pamięci” na Dworcu Centralnym w Warszawie

Wystawa „Tablice Pamięci”, przygotowana przez PGE Energię Ciepła, przedstawia skalę niemieckiej represji wobec ludności cywilnej Warszawy w  latach 1939 – 1945.  Będzie prezentowana w hali głównej dworca Warszawa Centralna od 3 lutego do 31 marca br.

Autorzy wystawy, historycy Wiktor Cygan i Witold Rawski, ukazują największe zbrodnie niemieckie w Warszawie w czasie okupacji. Poczynając od egzekucji w Wawrze, Lesie Sękocińskim czy we wsi Palmiry, aż do masowych mordów Powstania Warszawskiego. 

- Na 20 tablicach w sposób syntetyczny przybliżona została polityka niemieckich okupantów wobec ludności Warszawy. Wybrane, symboliczne sylwetki ofiar pokazują, jak wielkie straty z rąk niemieckich poniosło państwo polskie w okresie II wojny światowej (m.in. politycy, wynalazcy, aktorzy, duchowni). Na wystawie nie zapomniano też o aparacie niemieckiego terroru i pojedynczych sprawcach zbrodni - powiedział Wiktor Cygan, historyk i współtwórca wystawy.

- Ogrom zbrodni przeraża i nie do końca jesteśmy w stanie go pojąć. Miejsca tych dramatów zostały oznaczone tablicami Karola Tchorka. Najwyższy czas był je przypomnieć, bowiem z 460 tablic do dnia dzisiejszego przetrwało zaledwie 160. Jak zginą tablice, zginie i pamięć o ofiarach. Następne pokolenia Polaków powinny pamiętać o ogromnym męczeństwie Warszawy w latach II wojny światowej -  podkreślił historyk Witold Rawski.

Wystawa udostępniona w hali dworca Warszawa Centralna, dzięki PKP Polskim Kolejom Państwowym, jest jednym z wielu działań realizowanych przez PGE Energia Ciepła w ramach projektu „Tablice Pamięci”.  Projekt zainicjowany w 2018 roku we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej został objęty patronatem wicepremiera, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotra Glińskiego. Głównym celem przedsięwzięcia jest umieszczenie informacji w języku angielskim i polskim obok ocalałych 167 tablic Karola Tchorka w Warszawie, które znajdują się w miejscach przeprowadzonych egzekucji.

- Czujemy się zobowiązani do opieki nad miejscami ważnymi dla historii Polski, a Tablice Tchorka to unikat na tle innych krajów dotkniętych II wojną światową. Rozrzucone po całym mieście tablice są dowodem ogromu zbrodni i bestialstwa, jakich Warszawa doznała podczas niemieckiej okupacji - powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Energia Ciepła.

- Dworzec Warszawa Centralna odwiedza rocznie 15,5 mln osób, to dobre miejsce aby przypominać o polskiej historii. „Tablice Pamięci” to bardzo ważny projekt, gdyż pamięć to bardzo istotny aspekt świadomości każdej wspólnoty narodowej. Choć dziś żyjemy w czasach pokoju, nie możemy zapominać o naszej historii i o jej trudnych chwilach. Pamięć powinna być również przestrogą przypominającą o tym, że wojna jest najgorszym wynalazkiem ludzkości i że zwykle najbardziej cierpi w niej ludność cywilna - mówił Krzysztof Mamiński, prezes zarządu PKP.

Otwarciu wystawy towarzyszyło uroczyste rozdanie nagród w konkursie edukacyjnym „Miasto Pamięci”, który jest częścią projektu „Tablice Pamięci” realizowanego przez PGE Energia Ciepła wraz z Fundacją Towarzystwa Projektów Edukacyjnych. W konkursie wzięło udział ok. 3000 uczniów z 60 mazowieckich szkół.

- Dzięki temu projektowi duża liczba młodych ludzi poszerzyła swoją wiedzę i miała szansę na refleksję nad trudem i cierpieniem, którym okupiona jest nasza wolność. Pamięć o poległych, o bohaterach oraz terrorze w latach 1939 - 1945 nie tylko jest wyrazem szacunku wobec historii, ale również chroni nas przed jej powtórzeniem - powiedział Paweł Zarzycki, prezes zarządu Fundacji Towarzystwa Projektów Edukacyjnych. 

W placówkach odbywały się historyczne lekcje multimedialne. Każda szkoła została zaopatrzona w dedykowane projektowi materiały dydaktyczne, m.in. książeczkę historyczną, film oraz wystawę wielkoformatową.

W konkursie „Miasto Pamięci” zostało nagrodzonych oraz wyróżnionych kilkanaście uczniów szkół średnich oraz trzech nauczycieli:

1. miejsce:

Hubert Wiktorzak z Zespołu Szkół Ekonomiczno – Kupieckich w Płocku

Nauczyciel prowadzący: Robert Trębacki

1. miejsce:

Bartosz Ludwiczak z VII Liceum Ogólnokształcącego w Płocku im. Aleksandra Macieszy

Nauczyciel prowadzący: Ewa Pełczyńska

1. miejsce:

Maja Mikołajczyk z CLVI LO Integracyjne „Przy Łazienkach Królewskich”

Nauczyciel prowadzący: Diana Janiec-Mirosławska

miejsce specjalne:

Zofia Drajkarz z IV Liceum Ogólnokształcące im. Hetmana Żółkiewskiego w Siedlcach

Nauczyciel prowadzący: Witold Bobryk

Wyróżnieni:

• Marcin Grycel z CLVI LO Integracyjne „Przy Łazienkach Królewskich”, nauczyciel prowadzący: Diana Janiec-Mirosławska
• Krzysztof Duda z Liceum Ogólnokształcącego nr 3 STO, nauczyciel prowadzący: Dorota Jasik
• Małgorzata Stelęgowska z CLVI LO Integracyjne „Przy Łazienkach Królewskich”, nauczyciel prowadzący: Diana Janiec-Mirosławska
• Julia Mucha z CLVI LO Integracyjne „Przy Łazienkach Królewskich”, nauczyciel prowadzący: Diana Janiec-Mirosławska
• Julia Lenard z III Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Dąbrowskiej z Oddziałami Dwujęzycznymi w Płocku, nauczyciel prowadzący: Katarzyna Kozłowska
• Zofia Smolik z CLVI LO Integracyjne „Przy Łazienkach Królewskich”, nauczyciel prowadzący: Diana Janiec-Mirosławska
• Samanta Nosalik z LXIX Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Integracyjnymi im. Bohaterów Powstania Warszawskiego 1944, nauczyciel prowadzący: Monika Malicka
• Natalia Waśniewska z VII Liceum Ogólnokształcącego w Płocku im. Aleksandra Macieszy, nauczyciel prowadzący: Ewa Pełczyńska
• Maciej Ruciński z CLVI LO Integracyjne "Przy Łazienkach Królewskich", nauczyciel prowadzący: Bartosz Borkowski
• Natalia Stola z Liceum Ogólnokształcącego nr 3 STO, nauczyciel prowadzący: Dorota Jasik

Nagrodzeni nauczyciele:

• Diana Janiec-Mirosławska z CLVI LO Integracyjne „Przy Łazienkach Królewskich”
• Ewa Pełczyńska z VII Liceum Ogólnokształcącego w Płocku im. Aleksandra Macieszy
• Urszula Oneksiak z 69 Liceum Ogólnokształcącego z Oddziałami Integracyjnymi im. Bohaterów Powstania 1944

W ramach projektu „Tablice Pamięci” PGE Energia Ciepła:

• Zinwentaryzowała 167 miejsc pamięci:

- wykonano dokumentację zdjęciową każdego miejsca,

- wraz z Instytutem Pamięci Narodowej przeprowadzono kwerendę każdej tablicy,

- treści tablic zostały przetłumaczone oraz poddane korekcie,

- wszystkie tablice zostały przygotowane graficznie (treść tablicy + wizualizacja montażu)

• IPN rozesłał pisma do zarządców nieruchomości z prośbą o wyrażenie zgody na montaż tabliczek
• Przeprowadzono program dla szkół pod nazwą „Miasto Pamięci”
• Zamontowano 37 tablic z kodami QR przy Tablicach projektu Karola Tchorka
• Stworzono stronę internetową www.tablicepamieci.pl oraz aplikację mobilną na systemy Android oraz IOS
• 5 października 2019 r. zorganizowano koncert pt. „Miasto Pamięci”, który odbył się w Muzeum Wojska Polskiego. Koncert miał na celu upamiętnienie ofiar cywilnych Warszawy, które zginęły w latach 1939-1945. Na scenie wystąpili Bartas Szymoniak, Piotr Karpienia oraz - zespół Luxtorpeda